Zmiany w kodeksie pracy – nowe zasady urlopowe ratunkiem dla życia prywatnego? 

Nowelizacja Kodeksu pracy oznacza dla pracodawców niewielką rewolucję. Firmy będą musiały na nowo zająć się organizacją pracy, z powodu wydłużenia urlopów rodzicielskich i nadaniu nowych uprawnień pracownikom (np. dwa nowe rodzaje urlopów: urlop opiekuńczy i urlop z tytułu siły wyższej). Problem może wystąpić w dużych zakładach pracy, które muszą organizować rozkład pracy na wiele miesięcy przed rozpoczęciem. Jak oceniają eksperci, planowane zmiany, wdrożone muszą zostać najpóźniej na początku sierpnia 2022 r., są jednak korzystne dla wszystkich pracowników, zwłaszcza tych, którzy posiadają dzieci.

Dwa nowe urlopy – urlop opiekuńczy i z tytułu siły wyższej 

Ze zmian wynika, że pracownicy będą mieli prawo do dwóch nowych urlopów, czyli urlopu opiekuńczego oraz urlopu z tytułu siły wyższej. Ten pierwszy czyli urlop opiekuńczy będzie przysługiwać podczas choroby członka najbliższej rodziny, z którym wspólnie zamieszkujemy, najczęściej współmałżonka czy dziecka. Będzie on przysługiwał w wymiarze aż pięciu dni, jednak będzie to urlop niepłatny. Pracownicy nie otrzymają z tego tytułu żadnego wynagrodzenia. Natomiast urlop z tytułu siły wyższej będzie przysługiwał w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w roku kalendarzowym w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, gdzie niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika i będzie płatny w 50 procentach. 

Urlop rodzicielski będzie dłuższy. Obecnie to 32 tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka i 34 tygodnie w przypadku ciąży mnogiej. Po zmianach będzie to odpowiednio 41 i 43 tygodnie. Każdy z rodziców będzie miał również gwarancję 9 tygodni urlopu, których nie będzie mógł przenieść na drugiego rodzica.

Oprócz dwóch nowych urlopów w znowelizowanych przepisach pojawią się też duże ułatwienia dla rodziców. Takie jak możliwość skorzystania z urlopu ojcowskiego, większy zasiłek macierzyński – za cały okres urlopu rodzicielskiego i ustalenie go na poziomie 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku,  czy też ochrona pracowników w trakcie urlopu rodzicielskiego lub w okresie ciąży. Co oznacza, że zakazane będzie prowadzenie wszelkich przygotowań do zwolnienia pracowników w okresie ciąży i okresie urlopu macierzyńskiego, z którego pracownik korzysta w związku z urodzeniem dziecka. 

Kiedy zaczną działać zmiany w kodeksie pracy? 

Dyrektywa (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym, a prywatnym rodziców i opiekunów  weszła w życie dnia 1 sierpnia 2019 r. , ale jednak nie została wdrożona w prawie polskim.

Rządowy projekt nowelizacji Kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw trafił do Sejmu na początku czerwca 2022 r. Jego celem jest wdrożenie do polskiego porządku prawnego dwóch unijnych dyrektyw. Polska jest zobowiązania do wdrożenia danych dokumentów najpóźniej do 2 sierpnia 2022 r.

______________________

Autor: Julia Kownacka

Autor zdjęcia głównego: Pixabay